Vertier, cultuur en traditie
SOMMELSDIJK – Tien jaar terug was Sommelsdijk het middelpunt van een historische markt, die veel te bieden had en grote massa’s mensen op de been bracht. Het was het verjaarsfeestje van Sociëteit Rethorica, die in 2015 vijfhonderd jaar bestond. Een reprise, na vijf jaar, zat er in coronajaar 2020 niet in. Maar nu we weer een lustrum verder zijn en Rethorica de 510-jarige leeftijd viert, is er weer een historische markt. En wel op de langste dag van het jaar: zaterdag 21 juni.
Sociëteit Rethorica – voorheen een rederijkerskamer en een schutterij, nu een gezelschap dat zich ontfermt over het Flakkeese culturele erfgoed – organiseert de historische markt niet alleen. Andere, gelijkgestemde partijen dragen ook hun steentje bij: stichting voor Sociale en Maatschappelijke Belangen (SMB), die dit jaar de imposante leeftijd van 560 jaar bereikt, het Streekmuseum Goeree-Overflakkee, de Molenstichting Goeree-Overflakkee en de dorpsraad van Sommelsdijk. De gemeente Goeree-Overflakkee ondersteunt het evenement met een financiële bijdrage, evenals het Windfonds Goeree-Overflakkee, het Nipius-Roos Fonds en SMB.
Ontbijt, opening, ommegang
Wat kan het publiek verwachten op de eerste zomerdag van 2025? Kort samengevat: een zeer gevarieerd historisch en cultureel programma dat alle leeftijden zal aanspreken en dat zijn beslag krijgt op het Marktveld, in de Voorstraat en op de Westdijk tot aan de korenmolen.
De historische markt begint om 9.00 uur met een ontbijt voor omwonenden op het Marktveld. Dit op uitnodiging van SMB. De officiële opening van het evenement door burgemeester Ada Grootenboer-Dubbelman, klokke 11.00 uur, gaat gepaard met een traditionele ommegang van de leden van Rethorica en SMB. Leden van het schuttersgilde Sint Sebastiaan uit Bergen op Zoom ondersteunen deze lust voor het oog met vendelzwaaiers en trommelslagers.
Brood voor behoeftigen
Een historisch moment is de symbolische uitdeling van brood, een verwijzing naar een aloude door SMB en Rethorica vormgegeven traditie. SMB had de zorg voor behoeftigen en Rethorica deelde brood uit op Koppermaandag. Dit brood is gebakken door een bakker uit de buurt. Het meel is gemalen in de plaatselijke korenmolen en het graan – in dit geval Red Turkey Wheat, een eeuwenoude graansoort die is verbonden aan de Mennonieten – is geteeld op Sommelsdijkse grond.
Markt, exposities, lezingen
De historische markt telt 35 kramen met kunst, lokale producten, boeken – er zijn ook W.G. van de Hulst-boeken te koop – en informatie van een keur aan organisaties die zich bewegen op het terrein van historie, cultuur en erfgoed. Salon Sommelsdijk is open om een expositie van historische dorps- en poldergezichten te bekijken.
Ook in de remonstrantse kerk is een expositie te zien. Daar zijn eveneens korte lezingen gepland over de bouwstijlen in het dorp en de geschiedenis van Sommelsdijk, door respectievelijk Gerbrand Hoek en Jan Both, terwijl Pau Heerschap aanwezig is om Sommelsdijkse verhalen te vertellen, uiteraard in dialect. Ook klinkt er op gezette tijden orgelspel in de remonstrantse kerk. De hervormde kerk, inclusief de toren, is overigens eveneens geopend tijdens de historische markt.
Toneel, speakers corner
De Reizende Dichters dragen gedichten voor. Leydse Kluchten, een toneelgroep uit Monnickendam en Sylvia de Kok brengen aanstekelijk theater in de Sommelsdijkse straten, waar bij tijd en wijle ook een ganzenhoeder verschijnt. Wie iets wil vertellen, voordragen of opvoeren krijgt daarvoor maximaal drie minuten de gelegenheid in de speakers corner. Dit is een herinnering aan de landjuwelen uit de tijd van de rederijkers.
Jeugd, eten, loten
Voor de kinderen is er van alles te doen. Van een interessante puzzeltocht door oud Sommelsdijk tot niet-digitale spelen en van goochelacts van Jannes de Goochelaar tot pannenkoeken eten bij de molen. Op de Westdijk is een kleedjesmarkt.
Naast pannenkoeken zijn er etenswaren van velerlei snit te koop. De dorstige bezoeker zal zeker ook aan zijn trekken komen. Wie hongert of dorst naar mooie prijzen, kan loten kopen en daarmee zijn of haar geluk beproeven via het rad van fortuin.
De historische markt, waar ook muziek uit vervlogen tijden te horen is, duurt tot 18.00 uur.